Piyasalara analitik bakış

02.08.2023 10:04

A⁺

A^-

Dün Ne Oldu…

Güne düşüşle başlayan ve seans içinde 7.113-7.297 aralığında karışık bir görüntü sergileyen BİST100 Endeksi, %0,67 kayıpla 7.168,51 puandan günü tamamladı. Bankacılık Endeksi %1,44 ve Sınai Endeks %0,08 değer kaybetti. Türkiye 2 ve 10 yıllık tahvil faizleri bir önceki kapanışa göre değişmeyerek sırasıyla %15,59 ve %18,76 seviyesinden günü tamamladı. 26,90 sınırında güne başlayan Dolar/TL, gün içinde 27,40 sınırını aşarken, Euro/TL 30,09 seviyesine kadar yükseldi. Türkiye’nin dolar bazlı 5 yıl vadeli CDS oranı 390,1 oldu.

İstanbul Sanayi Odası Türkiye imalat PMI, Haziran’da 51,5 iken Temmuz ayında 49,9 seviyesine geriledi. Veri, faaliyet koşullarının genel olarak değişim göstermediğine ve böylece altı aylık genişleme döneminin sona erdiğine işaret etti. Sektörün büyümesindeki duraksama, genel olarak enflasyonist baskıların güçlenmesine bağlandı.

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, afet bölgesi ilan edilen yerlerde esnaf ve sanatkârlara Halk Bankası tarafından kullandırılan kredilerin ödemelerine faizsiz 6 ay daha erteleme yapılacağını açıkladı.

ABD Borsaları karışık bir seyir izledi. Kapanışta Dow Jones Endeksi %0,20 artışla 35.631 puana yükselirken S&P500 Endeksi %0,27 azalarak 4.577 puana ve Nasdaq Endeksi %0,43 kayıpla 14.284 puana geriledi. Avrupa Borsaları ise günü düşüşle kapattı.

Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings, ABD'nin uzun vadeli kredi notunu "AAA"dan "AA+"ya düşürürken görünümü negatif izlemeden durağana çevirdi. Fitch'den yapılan açıklamada, ABD'nin notunun düşürülmesinin gelecek 3 yıl içinde beklenen mali bozulmayı, yüksek ve büyüyen genel hükümet borç yükünü ve tekrarlanan borç limiti açmazlarıyla son dakika kararlarında kendini gösteren benzer nottaki emsallerine göre yönetişim erozyonunu yansıttığı kaydedildi.

ABD Hazine Bakanı Yellen, konuya ilişkin yaptığı yazılı açıklamada, Fitch'in kararına kesinlikle katılmadığını belirtti. Söz konusu kararın keyfi ve güncel olmayan verilere dayandığını öne süren Yellen, Fitch'in kararını dayandırdığı göstergelerin birçoğunda ABD'nin kaydettiği ilerlemeye rağmen kuruluşun not değişikliğini şimdi açıkladığını bildirdi.

ABD'de Tedarik Yönetim Enstitüsü (ISM) imalat PMI, Temmuz ayında beklentilerin altında 46,4 olarak gerçekleşirken, imalat sanayisinde daralmanın sürdüğünü gösterdi. Beklenti 46,8 olması yönündeydi. S&P Global imalat sektörü satınalma yöneticileri endeksi (PMI) ise Temmuz’da beklentilere paralel 49 oldu.

Dün PMI veri akışı açısından yoğun bir gün oldu. Almanya’da imalat sektörü PMI, Temmuz ayında değişmeyerek 38,8 değerini aldı. İngiltere’de imalat sanayi PMI, Temmuz ayında 45,3’e gerileyerek 2020 yılının Mayıs ayından bu yana en düşük seviyesini gördü. İngiltere’de imalat sanayi PMI, son 12 aydır her ay 50 seviyesinin altında kalmaya devam ediyor. Euro Bölgesi’nde ise imalat sektörü PMI 42,7 oldu. PMI verileri 50 ve üzeri sektörde genişlemeye, 50'nin altında kalması ise daralmaya işaret ediyor.

Euro Bölgesi'nde işsizlik oranı, Haziran ayında değişmeyerek %6,4 olarak gerçekleşti. Almanya’da ise mevsimsellikten arındırılmış işsizlik oranı Temmuz ayında %5,6’ya geriledi.

Bugün Ne Bekliyoruz…

Yeni güne başlarken Asya piyasalarında Fitch’in ABD’nin uzun vadeli notunu düşürmesinin etkisiyle satıcılı bir seyir izleniyor. Dow Jones vadeli endeksi %0,32 ekside. Dolar/TL 26,96 ve Euro/TL 29,62 seviyelerinden işlem görüyor. Dolar endeksi 102,2 seviyesinde bulunurken Euro/Dolar paritesi 1,0980 sınırında. Brent tipi petrol 85,7 dolardan, altının onsu 1.949 dolardan ve gramı ise 1.689,6 liradan alıcı buluyor.

Bugün yurt içinde dış ticaret dengesi yurt dışında ise ABD’de ADP özel sektör istihdam verileri takip edilecek.

Uzun Vadede Ne Bekliyoruz…

7,13x olan BİST100 cari F/K çarpanı 7,5x olan 5 yıllık ortalamasına göre %5,0 iskontolu. Türkiye özelinde 2018 ve 2019 yılında artan piyasa volatilitesinin azalmasıyla Borsa İstanbul son dönemde önemli bir ralli yaparak rekor tazelemesine rağmen koronavirüs ve petrol fiyatlarındaki hareketler nedeniyle uluslararası endekslere paralel şekilde 2017 yılından beri en düşük seviyelerini de gördü. Mevcut çarpandaki ıskontoya rağmen önümüzdeki dönem için belirsizliklerin artıyor olması BİST için aşağı yönlü riskleri artırabilir.

Haziran ayında %3,92 artan TÜFE’nin Temmuz 2023 tarihli TCMB piyasa katılımcıları anketine göre; Temmuz ayında %3,76, Ağustos ayında %3,10, 2023 yılı sonunda %43,82 ve 12 ay sonrasında %33,21 artması beklenmektedir. Yine aynı ankette Dolar/TL’nin 2023 sonunda 28,46, 12 ay sonrasında ise 31,42 olması öngörülmektedir. Cari dengenin 2023 sonunda 41,6 milyar dolar, 2024 yılında ise 28,6 milyar dolar açık vermesi beklenmektedir. GSYH büyümesinin 2023 ve 2024’te sırasıyla %3,7 ve %4,3 olacağı öngörülmektedir. TCMB haftalık repo faizinin cari ay sonunda %19,17, 3 ay sonrasında %24,79 ve 12 ay sonrasında ise %21,48 olması beklenmektedir.